Lar dos Avós: PERSOAXES DE NADAL

22/12/10

PERSOAXES DE NADAL

CATALUNYA:
El Tió , Trátase dun anaco de árbore decorado, que se tapa cunha manta e que hai que alimentar, uns días antes do Nadal. Os nenos vainlle deixando turrons e outros dolces, para que o tronco engorde e o día vintecatro, esté listo pra facelo "cagar", pegándolle cun pao e o mesmo tempo cantando unha canción que dice mais ou menos : Caga tió, caga turrons, avellanas e piñons; se non os queres cagar golpes de pau imos che dar.
Na actualidade el tió sirve para que regale xoguetes aos mais catívos, antigamente "cagaba" dolces ou caramelos.

GALIZA:
O Apalpador, que data de tempos antigos e que habita nos bosques do Courel, Cebreiro, Quiroga e Os Ancares adícase a recolleita de madeira para producir carbón. É un vello xigante, que sempre usa unha boina na cabeza, utiliza roupa vella e con remendos. Aliméntase de froitos dos bosques e xabarís. Na noite do 24 de decembro (nalgúns lugares é o 31 e outros o 5 de xaneiro) baixa dos montes as casas onde os nenos están durmindo e apalpalles a barriga, de ahí ven o nome do 'Apalpador" para ver se comeron ben durante o ano. Antes de marchar, deixa unhas castañas e fai uns feitizos para que o ano novo chegue con moitos alimentos. Recoméndovos a lectura do Apalpador, de Lua Sender e Alejandro Miguens, con ilustracións de Leandro Lamas, publicada por Edicións de Galicia e Fendi na colección de contos de miúdo.
Hai un cantiga moi fermosa que lle cantan os pais os nenos para tranquilizalos mentres esperan o Apalpador.

Vaite logo, meu meniño (miña meniña)
marcha agora para a camiña
Que vai vir o Apalpador
a apalparche a barriguiña

Xa chegou o día grande
día do noso Señor.
Xa chegou o día grande
e virá o Apalpador.
Mañá é dia de cachela,
que haberá gran nevarada
e há vir o Apalpador
cunha mega de castañas.
Por aquela cemba
xa ven relumbrando
o señor Apalpador
para darvos o aguinaldo.